به گزارش ایرالپ، حال موضوع اینجاست که با توجه به اهمیت معادن در رونق اقتصادی و اهتمام دولت به جذب سرمایه‌گذار خارجی نیاز است با ایجاد زیرساخت‌های لازم مشکل انتقال انرژی به محدوده‌های معدنی که در گستره وسیعی پراکنده شده‌اند برطرف شود. به همین دلیل کارشناسان معتقدند بخشی از انرژی صنایع و واحدهای مصرفی را می‌توان با انرژی خورشیدی جبران کرد اما برای کاهش مصرف سوخت ماشین‌آلات باید حمل‌ونقل ریلی جایگزین شود. از سوی دیگر برنامه‌ریزی در معادن باید با نگاهی به پیشرفت فناوری انجام شود نه براساس زیرساخت‌های موجود در معادن.
در برنامه دولت برای رونق اقتصادی، توجه به سرمایه‌گذاری در بخش معدن از اولویت‌هاست اما یکی از عواملی که می‌تواند در جذب سرمایه‌گذار داخلی و خارجی موثر باشد ایجاد رقابت‌پذیری در تولیدات این بخش است که تا حدودی از قیمت انرژی تاثیر می‌پذیرد.
محدودیت زیرساخت مانع از ورود فناوری
قائم‌مقام خانه شبکه صنعت و معدن در رابطه با نقش انرژی در بهره‌برداری از معادن به صمت گفت: در معادن بیشتر از گازوئیل برای سوخت ماشین‌آلات در استخراج و حمل‌ونقل استفاده می‌شود که به‌طور قطع قیمت بالای آن روی قیمت تمام شده محصولات اثر می‌گذارد، به همین دلیل برای کاهش قیمت تمام شده محصولات باید برنامه‌ریزی‌های لازم برای تعدیل نقش انرژی در قیمت نهایی محصولات و افزایش رقابت‌پذیری محصولات انجام داد.
آرمان خالقی با اشاره به اینکه هم‌اکنون برق موجود در معادن مصرفی است نه صنعتی، اضافه کرد: معادن ایران از پراکندگی بالایی برخوردار هستند که بیشتر آنها از برق مصرفی استفاده می‌کنند که برای بخش‌های اداری است و همچنین تجهیزات حفاری مورد استفاده در معادن زیرزمینی به علت قدیمی بودن بخشی از انرژی مورد نیاز خود را از طریق برق و بخش دیگر را از طریق سوخت تامین می‌کنند.
او با اشاره به اینکه هم‌اکنون سهمیه سوخت ماشین‌آلات کفاف مصرف فعالیت‌های استخراجی معادن را نمی‌دهد، ادامه داد: با توجه به اینکه در تمام دنیا تولیدات به سمت بهره‌وری حرکت کرده‌اند به طور قطع با تامین انرژی می‌توان بخشی از قیمت محصولات را کاهش داد و همین منجر به افزایش رقابت‌پذیری و تمایل بیشتر برای سرمایه‌گذاری خواهد شد. از سوی دیگر، با احداث ریل قطار و جایگزینی حمل‌ونقل ریلی بخشی از هزینه سربار ناشی از مصرف سوخت کاهش خواهد یافت، زیرا قطار علاوه بر استفاده از انرژی‌های بهره‌وری همچون برق، به تردد کمتری نسبت به کامیون نیاز دارد و همین عاملی برای کاهش مصرف انرژی در معادن خواهد بود. گرچه مزیت دیگری همچون کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی را به ارمغان می‌آورد که در نهایت هزینه‌هایی که صرف کاهش آلودگی هوا می‌شود تقلیل می‌یابد.
راه‌حل تامین انرژی معادن پراکنده، انرژی خورشیدی
یک عضو خانه معدن با اشاره به اینکه فناوری‌های روز هنوز نتوانسته‌اند تجهیزات دیگری با مصرف انرژی کمتر را جایگزین ماشین‌آلات کنونی کنند، گفت: اگر بخواهیم انرژی مصرفی معادن را بررسی کنیم نزدیک به ۸۰درصد آن برای ماشین‌آلات استخراج و ۲۰درصد برای تجهیزات حفاری است و این در حالی است که فناوری‌های نوین هنوز نتوانسته برای این ماشین‌آلات، دستگاه‌های با انرژی‌های جدید جایگزین کند.
عزیز میرزائیان با تاکید بر اهمیت پرداختن به انرژی خورشیدی در معادن افزود: معادن با توجه به وسعت کشور در سطح وسیعی پراکنده شده‌اند که انتقال انرژی بسیار هزینه‌بردار و سخت خواهد بود، از سوی دیگر در بخش صنایع معدنی بیشتر از گاز مایع برای تجهیزات استفاده می‌کنند که با فراهم کردن زیرساخت‌های مربوط به انرژی خورشیدی علاوه بر رقابت‌پذیر کردن محصولات از این انرژی طبیعی نیز می توان بیشتر بهره جست. چراکه محصولات معدنی به‌عنوان حلقه اول زنجیره تولید اگر با قیمت بالای انرژی رقابت‌پذیری خود را از دست بدهند علاوه بر کاهش تقاضای خارجی، این افزایش قیمت تمام شده به حلقه‌های دیگر تولید در صنعت منتقل می‌شود.
بهره‌گیری از انرژی برق مستلزم هزینه بالاست
یک کارشناس حوزه انرژی در معادن با نگاهی به اهمیت تکنولوژی در ارتقای بهره‌وری در صنایع معدنی به صمت گفت: در معادن خیلی از ماشین‌آلات و تجهیزات از سوخت گازوئیلی و... استفاده می‌کنند و هنوز فناوری نتوانسته است سوخت این ماشین‌آلات را با گاز یا برق جایگزین کند، زیرا ۲ محدودیت وجود دارد؛ نخست اینکه اگر ماشین حفاری بخواهد با برق کار کند نیازمند یک باتری بسیار بزرگ و قوی است یا سیم کابلی مستقیم برق را به آن منتقل کند که بسیار سخت و محدودکننده است. از سوی دیگر هزینه انتقال برق به معادن نیازمند ایجاد پست‌های انتقال است که بسیار هزینه‌بردار است به همین دلیل برای بهینه کردن مصرف انرژی باید برنامه‌ریزی جامعی در این رابطه صورت گیرد تا در اجرایی کردن آن با مشکلات بعدی روبه‌رو نشویم.
مسعود رضوانی‌فر با اشاره به اینکه فناوری در نرخ بهره‌وری موثر است، افزود: خیلی از ماشین‌آلاتی که در کارخانه‌های فرآوری به‌صورت اتوماتیک کار می‌کنند با حذف نیروی انسانی راندمان بالایی را در تولیدات ایجاد کرده‌اند که می‌توانند اهمیت بالایی را به کاهش قیمت نهایی محصولات بدهند. به نظر می‌رسد هنوز فناوری نتوانسته است در مصرف انرژی و نوع انرژی تجهیزات معدنی خیلی موثر واقع شود، اما این بدین معنا نیست که همیشه همین‌طور باقی بماند بلکه در آینده شاهد تغییراتی در سوخت ماشین‌آلات خواهیم بود که باید از همین امروز در ایجاد زیرساخت برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد تا بتوانیم در آینده با بهره‌گیری از تجهیزات روز قیمت محصولات را رقابتی کنیم اما در شرایط کنونی تنها با یارانه انرژی با توجه به میزان مصرف هر واحد تولیدی می‌توانیم قیمت تولیدات را کاهش دهیم.
