ساحات منابع فرهنگی در سرتاسر افغانستان نشان دهنده آن است که بعضی از شیوه‌های معدنکاری در افغانستان برای هزاران سال جزو فرهنگ این منطقه بوده است ومردمان این مرزوبوم از چندین سال بدینسو در استخراج معادن رول های موثری را بازی نمود اند، آثار ساخته شده از سنگ لاجورد که به ۴۵۰۰ سال پیش ارتباط میگیرد، در زمان کشف بین النهرین بوجود آمده است. ناگفته نباید گذاشت که ظواهر لاجورد در این نیمکره تنها در افغانستان وجود دارد. طبیعتا در طی این مدت روند استخراج معادن مبتنی بر آزمایش کشف سطحی بوده نه به شکل زیرزمینی بجز ذخایر طلا، نقره، مس، یاقوت، زمرد و سنگهای دارای فلز.
|
معدن: محلی است که منرالها در آن تثبیت گردیده وفعالیت های حفرکاری، منرال وسایرفعالیتهای مرتبط به آن صورت میگیرد، ساختمانها ، تاسیسات، دستگاه ها وتجهیزات که به منظور استخراج ، پروسس، آماده سازی منرال ها در سطح یا طبقات تحتانی زمین قراردارد.
منرال ها :مرکباتی است که بشکل جامد، مایع ویا گازبه صورت طبیعی درسطح زمین و زیر زمین آبهاویا در ذخایر با قیمانده معدن که د رنتیجه عملیه جیولوجیکی تجمع نموده وشامل عناصر وترکیبات ، فلزات و سنگ های فلز داروقیمتی، ریگ ، سنگ ، جغل ، خاک رس وزغال سنگ می باشد.
|
در اوایل سال ۱۸۴۱ میلادی، نظامیان بریتانیائی جستجو نموده‌اند تا منابع معدنی صادراتی را به عنوان تجارت که برای محصولات صنعتی انگلستان قابل استفاده قرار می‌گرفت، دریافت نمودند. ولی در سال ۱۸۸۸ میلادی، طرح جدید سیستماتیک مواد معدنی توسط سروی جیولوجی انگلستان (BGS) به عنوان برخی از فعالیت‌های آن کشور، آغاز گردید.
اسنادی که در سال ۱۸۹۰ میلادی توسط جیولوجستان کشور بریتانیا تهیه گردیده، نشان دهنده آن است که معدن بزرگ آهن حاجی گک که یکی از غنی ترین ذخایر معدنی در افغانستان در حال حاضر محسوب می‌گرددکه در ولایت بامیان این کشور قرار دارد.
در سال ۱۹۱۹م برای اولین بار هیأت روسیه برای اجرای کار بالای منابع معدنی، وارد کابل گردید. درسال ۱۹۲۰ زمین شناسان آمریکایی در امور سروی مواد معدنی در افغانستان اشتراک ورزیدند. در سال ۱۹۳۷، افغانستان جواز فعالیت به کمپنی اکتشافی داخلی – نیویارک جهت اکتشاف ذخایر نفت در سراسر کشور را، اعطا نمود، اما به دلیل آغاز درگیری قریب الوقع جنگ جهانی دوم، کمپنی نامبرده بعد از یک سال از امتیاز خویش عقب نشینی نمود.
بعد از جنگ جهانی دوم فعالیت‌های اکتشاف یک بار دیگر در توافق به کشور فرانسه و بعضی تحقیقات ذغال سنگ در جنوب افغانستان توسط آلمانی‌ها در سال ۱۹۵۰ ادامه یافت، که بعدا در سال ۱۹۵۴ توسط جیولوجستان سویدنی این تحقیقات انجام گردید.
در سال ۱۹۵۸ کمک های خارجی از سوی اتحاد جماهیر شوروی در حال اجرا قرار داشت، که دولت جمهوری چک در روند تهیه کمک ها توسط متخصصین روسی، نیز اشتراک ورزیدند. در طی دهه ۱۹۶۰، فعالیت‌های اکتشاف و نقشه برداری در جنوب افغانستان به جرمن‌ها، فرانسوی‌ها و آمریکایی‌ها سپرده شد، درحالی که اتحاد جماهیر شوروی در شمال افغانسان تمرکز داشت، دخالت فرانسه فقط تا سال ۱۹۷۰ زمانیکه شرکت نفت توتال پیش بینی در حوضه کـتواز افغانستان انجام داد ، ادامه داشت.
بعد از کودتای سردار محمد داوودخان در سال ۱۹۷۳ میلادی، نفوذ شوروی افزایش یافت ولی حضور متخصصین غرب تنزیل نمودند، تحقیقات گسترده‌ای مواد معدنی در دوران تحت تاثیر روسیه انجام شد و این پتانسیل بزرگ برای انکشاف مواد معدنی در افغانستان ممکن برخی از انگیزه‌های حمله روس بر افغانستان در سال ۱۹۷۹ میلادی باشد. نا گفته نباید گذاشت که این ذخایر چه از طریق انتقال از افغانستان و یا در دوران جنگ افغانستان و شوروی تخریب گردیده است، تنها سرنخ میل انگیز از این تحقیقات باقی مانده است.
در دوران اشغال شوری رشد قابل ملاحظه‌ای در اکتشاف و توسعه ساحات گازدار شبرغان و همچنان اکتشافات نفت و گاز در دو حوزه دیگر، ملاحظه گردیده است؛ تحقیقات و حفاری منابع ذغال سنگ، برمه کاری محدود ذخیره آهن حاجیگک و حفاری مهم و طرح اکتشاف منابع در ساحه معدن مس عینک صورت گرفته، ولی هرگز به حدی که بالای آنها فعالیت‌های تجارتی صورت گیرد، نرسیده است.
بسیاری از معلومات باقی مانده در مورد این ذخایر و یا ساحاتی که کمتر اکتشاف یافته‌اند، توسط کارمندان وزارت معادن در دوران بی ثباتی (۱۹۷۹ تا ۲۰۰۱) در محلات دور نگهداری گردیده است، که بعد از تامین امنیت در منطقه توسط نیروهای بین المللی در سال ۲۰۰۲، دوباره برگردانده شد.
پس از آن، تجدید فعالیت‌ها در مورد شناسایی و بهره برداری از منابع معدنی افغانستان به صورت جدی آغاز گردیده و تشخیص شود که امور معدنکاری نقش حیاتی را در ثبات اقتصادی درازمدت افغانستان خواهد داشت. برای انجام این کار پیش بینی گردیده، که رشد سریع در بهره برداری واستخراج منرالها لازم است و در ضمن دولت افغانستان تشخیص می نماید که روش و سیاست ملکیت دولتی (ملی سازی) دوران اتحاد شوروی از لحاظ اقتصادی موثر و یا پایدار نبود.
در نتیجه، دولت افغانستان ساختار وزارت معادن منحیث مالک و تولید کننده معادن بسوی نقش مناسب تر به عنوان طرح کننده پالیسی و تنظیم کننده جهت انکشاف سرمایه گذاری خصوصی بمنظور انکشاف مواد معدنی، تجدید نمود.
با در نظرداشت تطبیق این رهنمودهای جدید و اصلاح شده، پیشرفته ترین پروژه معدنی از زمان شوری سابق در ساحه معدن مس عینک بعد از پیشنهاد داوطلبی در سال ۲۰۰۸ به کمپنی MCC کشور چین به استخراج سپرده شد.
در حال حاضر ارزش مجموعی منابع طبیعی افغانستان فقط می‌تواند تخمین گردد، اما یقینا ارزش آن به صدها میلیارد دالر می‌رسد. اکتشاف سیستماتیک عصری برای اولین بار بعد از زمان خروج نیروهای اتحاد جماهیر شوروی (۲۵ سال قبل)، بوجود آمده است.
روش و سیاست جدید وزارت معادن جهت زمینه سازی سرمایه گذاری خصوصی و گسترش علاقمندی سرمایه گذاران در سکتور منرالها با در نظرداشت منافع ملی افغانستان تصویب و در حال تطبیق می‌باشد. در ضمن حفاظت و تامین امنیت برای شرکت‌ها و کمپنی‌های سرمایه‌گذاری که تمایل همکاری به افغانستان را دارند تا آن را بسوی یک جامعه مدرن، عصری، پایدار و توانا انتقال دهد.
