لطفا منتظر بمانید ...

سنگ گرانیت مشکی و سفید به صورت بریده ، اسلب و تایل

رویای ناممکن ۱۰ برابر شدن صادرات سنگ

ایران ظرفیت تولید ۳۰ میلیون ‌تن سنگ تزئینی ساختمانی را دارد؛ با این حال در سال گذشته میلادی تولید آن تنها هشت میلیون تن بود. در همین حال سیف‌ا… امیری، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت، از هدف‌گذاری وزارتخانه برای افزایش ارزش صادرات سنگ به ارزش 1.5 میلیارد دلار تا سال ۱۴۰۴خبر داده است. اعلام این ارقام در حالی صورت می گیرد که در شرایط فعلی تنها ۱۵۰میلیون دلار صادرات صورت می گیرد و این یعنی ۱۰ برابر شدن صادرات سنگ تنها در سه سال؛ اتفاقی که به اعتقاد کارشناسان بدون استراتژی و هدف‌گذاری مشخص ناممکن است.

بررسی آمار و ارقام یاد شده نشان می‌دهد که صنعت سنگ تزئینی ساختمان در کشور ظرفیت ۱۰برابر شدن صادرات را همان‌گونه که امیری گفته دارد، با این حال در مسیر نفوذ به بازار رقابتی سنگ موانعی وجود دارد که برای سهم‌گیری از بازار جهانی چاره‌ای جز عبور از آنها نیست. تولید سنگ در ایران نسبت به سال گذشته 31 درصد کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که وزارت صمت در نظر داشت صادرات سنگ را به ارزش 1.5 میلیارد دلار یعنی 10 برابر تولیدات حال حاضر برساند.

 صادرات سنگ ساختمانی ایران طی 7 ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال گذشته 31 درصد کاهش پیدا کرده است. آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد که در 7 ماهه سال جاری حدود ۶۴۴ هزار و ۳۷۸ تُن سنگ صادر شده است که نسبت به صادرات ۹۳۴ هزار تنی مدت مشابه سال گذشته کاهش ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد. صادرات امسال در مقایسه با میانگین صادرات ۷ماهه سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ نیز کاهش ۱۲ درصدی داشته است.

میانگین ارزش کل صادرات سالانه سنگ ساختمانی ایران درحالی حدود ۲۰۰ میلیون دلار است که از حدود ۱۸ میلیارد دلار بازار جهانی صادرات سنگ ساختمانی، 5.5 میلیارد دلار آن در اختیار چین، 2.2 میلیارد دلار در اختیار ایتالیا، نزدیک به ۲ میلیارد دلار در اختیار هر کدام از کشورهای هند و ترکیه و ۹۵۷ میلیون دلار نیز در اختیار برزیل است. در حال حاضر به نظر می رسد که دسترسی به صادرات ۱٫۵میلیارددلاری علاوه بر افزایش تولید با بازگشایی معادن تعطیل شده نیاز به رقابت تنگاتنگ با رقبایی دارد که پیش از ایران عرصه صادرات سنگ تزیینی را تصاحب کرده‌اند و با توجه به شرایطی که توصیف شد، اعمال طرح‌های نوآورانه، تولید محصول با ارزش‌افزوده بالا و معرفی برندهای ایرانی می‌تواند ابزار کارآمدی برای عبور از سد رقبا باشد.

کارشناسان حوزه معدن درباره موانع موجود در مسیر توسعه سنگ ایران معتقدند که توفیق در صادرات لازمه تدوین برنامه‌ای است که در آن تشریح شود. حقیقت این است که بازار دو حالت دارد یا در شرایط توسعه‌ای است و می‌توان تقاضای جدید در آن کشف کرد و در اختیار گرفت و یا مانند بازار کنونی با رکود و بحران روبه‌روست که در این حالت برای ورود به آن باید سهمی که رقبا از بازار دارند را به خود جذب کرد. در بازار امروز سنگ تزئینی ساختمانی جهان عرضه و تقاضا برابرند و بازار اشباع است، حال اگر ساخت‌و‌ساز در ایران و جهان تغییری را تجربه کند که تقاضا را برای انواع مصالح ساخت‌و‌سازی از جمله سنگ تزئینی بالا ببرد. در چنین شرایطی می‌توان به ایجاد سهم جدید اقدام کرد اما در بازار اشباع‌شده کنونی تنها باید با در اختیار گرفتن سهم رقبا به بازار وارد شد.

بررسی ها اما نشان می دهد که امتیاز سنگ نسبت به جایگزین‌های آن لوکس بودن کالاست و آنچه می‌تواند سهم سنگ را در بازار حفظ کند اعمال نوآوری در محصولات است. سنگ ماده‌ای با طول عمر بالاست، بنابراین می‌توان طرح‌های حرفه‌ای در آن پیاده و بازار را حفظ کرد. هنگامی صادرات ایران به 1.5 میلیارد دلار خواهد رسید که ایران بتواند در بازار اشباع شده جهانی سنگ و در رقابت تنگاتنگی که پیش رو دارد، جایگاه رقبای خود را تصرف کند. برندسازی و طرح ایده‌های نو در این صنعت لوکس می‌تواند عاملی برای موفقیت ایران باشد. وگرنه علارغم اینکه ایران ظرفیت تولید سنگ به ارزش 1.5 میلیارد دلار را دارد، اما افزایش تولید غیرمنطقی خواهد بود.

براساس برخی گزارش ها ارزش صادرات سنگ ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۱۵۰ میلیون دلار بود. این رقم مربوط به صدور سنگ خام است که به صورت بلوک صادر شده است. در همان سال نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار هم به صورت سنگ بریده صادر شد. در سال ۲۰۲۱ تبادل تجاری سنگ در کل دنیا ۲۲ میلیارد دلار و در سال پیش از آن (۲۰۲۰) نزدیک به ۱۹میلیارد دلار بود. همچنین در همین بازه زمانی ارزش صادرات ترکیه در جایگاه اصلی‌ترین رقیب ایران از یک میلیارد و۷۰۰ میلیون‌ دلار در سال ۲۰۲۰ به دو میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ رسید. 

در سال ۲۰۲۱ تولید کل سنگ دنیا ۱۵۵ میلیون تن بود، این رقم در همان سال در ترکیه به ۱۳میلیون تن و در ایران به هشت میلیون تن رسید؛ باید توجه داشت که ظرفیت تولید سنگ تزئینی در ایران ۳۰ میلیون تن در سال است و ایران از این ظرفیت را دارد که برابر با یک پنجم تولید کنونی جهان تولید داشته باشد، اما در حال حاضر با کاهش تولید هم رو به رو هستیم، رقم تولید ما در سال ۲۰۱۷، ۱۲میلیون تن بود و این یعنی کاهش چهار میلیون تنی در سال گذشته میلادی در مقایسه با سال یادشده.

وزارت صمت تاکنون برای ۲۲۰۰ معدن پروانه استخراج صادر کرده است، اما اکنون نزدیک به ۸۰۰ معدن فعال در ایران وجود دارد. پنج سال پیش تعداد معادن فعال، ۱۱۰۰ معدن بود. در حال حاضر صنعت سنگ ایران با یک سوم ظرفیتش کار می‌کند و دوسوم معادن سنگ ایران تعطیل هستند. در پنج سال گذشته نیز ۳۰۰ معدن تعطیل شده‌اند. کمبود ماشین‌آلات سنگین در حال حاضر اصلی‌ترین و مهم‌ترین عامل تعطیلی معادن و کاهش تولید است. امروز معادن تبدیل به قبرستان ماشین‌های سنگین قراضه شده است. خرید ماشین خارجی نظیر لودر و بیل مکانیکی و تعمیر، نگهداری و تامین لوازم یدکی آنها هزینه سنگینی را بر معدن‌دار تحمیل می‌کند و این گرانی برآمده از موانعی است که نهادهای دولتی بر سر راه ورود ماشین‌های سنگین به کشور ایجاد کرده‌اند.

ترکیه پس از ۲۵ سال به این حجم از صادرات رسیده و اگر هدف ایران هم توسعه صادرات است برای این کار باید در یک برنامه استراتژیک بلندمدت حجم تولید را از هشت میلیون تن به ۳۳ میلیون رشد دهد تا بتواند جایگاهی را که اکنون ترکیه در صادرات سنگ دارد در اختیار بگیرد. البته ایران با برخورداری از بیش از ۲۰۰۰ معدن و ظرفیت تولید ۳۰ میلیون تن در سال ظرفیت دستیابی به این جایگاه را دارد. برجسته‌ترین مشکلی پیش رو در زمینه افزایش صادرات، تحریم‌ها و مشکلات برآمده از آن در انتقال پول است. امروز سنگ ایران تنها به کشورهای همسایه صادر می‌شود و البته به چین که ما با آن مشکلی در انتقال ارز نداریم، اما اگر قرار باشد مقاصد صادراتی به کشورهایی چون فرانسه، آلمان، سوییس، کره جنوبی، بلژیک و از این قبیل توسعه پیدا کند، مشکل انتقال ارز را نمی‌توان نادیده گرفت.



سایر اخبار

مهمترین مقاصد صادراتی محصولات معدن و صنایع معدنی ایران کدامند؟

برپایه آمارها و اطلاعات منتشره سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، ۷۳ درصد صادرات محصولات حوزه معدن و صنایع معنی کشورمان در سال گذشته به پنج کشور انجام شده است.

مطالعات اکتشافی گوهرسنگ ها در ۱۱ استان

ایمیدرو با هدف توسعه صنعت گوهرسنگ و همچنین، تحقق استراتژی‌های مندرج در سند ملی توسعه صنعت گوهرسنگ کشور؛ مطالعات اکتشافی فاز شناسایی-پی جویی و غربالگری در ۱۱ استان را دنبال می کند.

کمیته‌ میزان تخصیص آب انتقالی از دریا برای مصارف شهری و صنعتی تشکیل می‌شود

سیزدهمین جلسه انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی تشکیل و مقرر شد کمیته ای با عضویت وزارتخانه‌های نیرو و صمت جهت مشخص‌کردن میزان تخصیص آب مورد نیاز شرب و صنایع موجود از هر خط و تعیین قیمت بهینه آب انتقالی از دریا تشکیل شود و گزارش تصمیمات خود را ارائه کنند.

بخش صنعت از افزایش قیمت دلار استقبال نمی‌کند

معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: بخش صنعت برای تولید و عرضه کالا، از تورم و افزایش نرخ استقبال نمی‌کند، زیرا با نگاه بلندمدت منفعتی برای این بخش به همراه ندارد.

الگویی برای حضور دانش‌بنیان‌ها در توسعه زنجیره معدن تدوین می‌شود

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: تدوین الگویی با همکاری نهادها و استفاده از توان بنگاه های بزرگ برای حضور شرکت‌های دانش بنیان در توسعه زنجیره بخش معدن و صنایع معدنی (اکتشاف، استخراج و فرآوری) در دست اقدام است

حضور خانه‌های صمت در ستادهای تسهیل، حمایت از تولید را به‌دنبال داشته است

رییس کمیسیون بین الملل خانه صنعت، معدن و تجارت گفت: حضور خانه‌های صمت در ستادهای تسهیل و رفع موانع تولید استان‌ها و کشور، حمایت‌های جدی‌تر از تولید را به دنبال داشته است.

صادرات سنگ‌های تزئینی ایران یک دهم ترکیه !

دبیرکل انجمن سنگ ایران گفت: با وجود برابری ایران و ترکیه در تولید سنگ‌های تزئینی که رقمی حدود ۱۰ میلیون تن است، صادرات این نوع سنگ در ایران کمتر از یک میلیون تن و معادل یک دهم صادرات ترکیه است.

فعالیت‌های زمین‌شناسی و اکتشافی کشور نیازمند اعتبارات پایدار و قابل اتکا است

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمین‌شناسی کشور گفت: این سازمان به‌منظور راهبرد و پیشرفت کارها به‌ویژه در حوزه اجرای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشافی، نیاز به منابع مالی متناسب با ظرفیت‌ها و نیازهای خود دارد

همزمان با دهه فجر انجام می شود؛ بهره برداری از ۳۷۲ طرح با اشتغالزایی ۱۱ هزار نفری در شهرک های صنعتی سراسر کشور

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت به برنامه ریزی برای بهره برداری از ۳۷۲ طرح با اشتغالزایی ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفری در شهرک ها و نواحی صنعتی سراسر کشور همزمان با ایام الله دهه فجر خبر داد.

حکایت سنگ‌هایی که نان می‌دهد

کارآفرینی که اشتغالزایی برای هزار نفر را در خراسان جنوبی با فرآوری سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در برنامه دارد، گرماگرم دیدار و مذاکره با مسوولان استان زمینه اشتغال برخی افراد را در این صنعت فراهم کرده است.

رویای ناممکن ۱۰ برابر شدن صادرات سنگ

ایران ظرفیت تولید ۳۰ میلیون ‌تن سنگ تزئینی ساختمانی را دارد؛ با این حال در سال گذشته میلادی تولید آن تنها هشت میلیون تن بود. در همین حال سیف‌ا… امیری، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت، از هدف‌گذاری وزارتخانه برای افزایش ارزش صادرات سنگ به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار تا سال ۱۴۰۴خبر داده است. اعلام این ارقام در حالی صورت می گیرد که در شرایط فعلی تنها ۱۵۰میلیون دلار صادرات صورت می گیرد و این یعنی ۱۰ برابر شدن صادرات سنگ تنها در سه سال؛ اتفاقی که به اعتقاد کارشناسان بدون استراتژی و هدف‌گذاری مشخص ناممکن